Minder ziekteverzuim? Ga het gesprek aan!

Je hebt het getal ongetwijfeld al een keer voorbij zien komen: het ziekteverzuim in Nederland: 4,3% (tweede kwartaal 2019). Een toename in vergelijking tot het tweede kwartaal van vorig jaar. Als we uitgaan van 45 werkweken in een jaar betekent dat dat de gemiddelde Nederlander bijna tien dagen per jaar ziek is. Nog los van alle misère die dit meebrengt voor de zieke zelf, kost het ook ongelooflijk veel geld: alleen al aan loondoorbetalingskosten zijn werkgevers ruim € 11 miljard euro per jaar kwijt.
(Bron: CBS.nl/ziekteverzuim)

Even schrikken...
de helft van het verzuim ontstaat door psychische klachten.

En weet je dat maar liefst de helft van het verzuim ontstaat door psychische klachten? Dit verontrustende cijfer komt uit de Arbobalans 2016: zo’n 50% van de mensen valt uit wordt door te hoge werkdruk, of door een van de andere vormen van psychosociale arbeidsbelasting, zoals agressie en geweld, pesten, discriminatie en (seksuele) intimidatie.

Een voorbeeld: Eva. 32 jaar, accountmanager bij een snelgroeiend ICT-bedrijf. Eva is ambitieus, kan veel aan, en zegt niet snel nee. Als een van de weinige vrouwen tussen veelal mannen, heeft ze het gevoel dat ze zich extra moet bewijzen. Ze voelt zich enorm verantwoordelijk, niet alleen voor haar eigen werk, maar voor de hele afdeling.

Dus als een collega ziek wordt, op vakantie gaat of een dagje vrij is, neemt Eva zijn werk gewoon over. Dat weten de collega’s inmiddels, en ze maken daar graag en veel gebruik van. Gevraagd en ongevraagd. Ze vinden Eva een kanjer! En dat vindt Eva zelf ook. Tot ze – schijnbaar uit het niets – ineens niet meer kan. Ze meldt zich ziek. En zit nu al drie maanden thuis. Met een schuldgevoel van hier tot Tokyo.

Haar collega’s begrijpen er niet zoveel van. Een burn-out is voor watjes, maar die werken hier toch niet? Ze lieten een bos bloemen bezorgen, stuurden de eerste weken nog wat mails maar daarna werd het stil. Alleen haar baas belt af en toe. Om te vragen wanneer ze weer aan de slag kan…

Van reactief naar proactief

Veruit de meeste organisaties, ook die van Eva, hechten veel belang aan een goed verzuimbeleid. Vaak hebben ze het idee dat ze er heel actief mee bezig zijn en er alles aan doen om verzuim te voorkomen.

Dat zal bij jullie organisatie niet anders zijn. In hoeverre is jullie beleid proactief? Is het werkklimaat veilig? Kunnen lastige zaken besproken worden? Kunnen managers de werkdruk van hun medewerkers in de gaten houden en tijdig signaleren dat mensen overbelast dreigen te raken? Respecteert iedereen elkaar en weten ze dat pesten absoluut niet wordt getolereerd? Of komen jullie - net als de organisatie waar Eva werkt - pas in actie als een collega al ziek thuis zit?

Als je die laatste vraag met ja hebt beantwoord, is er een kleine troost: je bent absoluut niet de enige. Uit onderzoek onder HR-professionals blijkt dat minder dan een derde van de organisaties proactief beleid voert om te hoge werkdruk en stress te voorkomen. En dat slechts één op de vijf leidinggevenden in staat is om dreigend langdurig verzuim tijdig te herkennen.

Een goede relatie tussen de leidinggevende
en de medewerker voorkomt veel klachten

Maar er is ook goed nieuws: een goede relatie tussen de leidinggevende en de medewerker blijkt van grote invloed te zijn op het voorkomen van deze klachten. Een goede relatie zorgt voor een veilig werkklimaat waarin werknemers niet bang zijn met hun leidinggevende te praten over zaken als te hoge werkdruk, pesten en gezondheidsklachten. Dit niet bespreekbaar maken, leidt vaak tot stress, ziekmelden en burn out.

Ga het gesprek met elkaar aan

Is het dan echt zo simpel: minder ziekteverzuim door met meer elkaar te praten? Ja, het is echt zo simpel. Alleen leert de ervaring dat het voor veel leidinggevenden helemaal nog niet zo makkelijk is om die gesprekken ook daadwerkelijk te voeren. Omdat de cultuur er niet naar is. ‘We doen dat hier nou eenmaal niet: persoonlijke gesprekken voeren. Je komt hier om te werken. Niet om te praten. Punt.’

Met elkaar praten maakt de cultuur veiliger 
en lastige zaken bespreekbaar

Hoe bereik je nou een cultuur waarin zowel hard gewerkt als echt gepraat wordt? Dat bereik je door te investeren in onderlinge relaties en veel te communiceren, zodat leidinggevenden weten hoe het met hun medewerkers gaat en medewerkers niet bang zijn hun zorgen met hun leidinggevenden te bespreken.

Ga met elkaar in gesprek. Versnel dit door je als leidinggevende kwetsbaar op te stellen. Vertel persoonlijke dingen over jezelf. Laat af en toe merken dat je iets niet weet, of ergens over twijfelt. Want alleen dan kun je verwachten dat de ander ook open en kwetsbaar durft te zijn.

Want dat leidt tot minder ziekteverzuim

Wij weten (ook uit eigen ervaring!) dat dit vaak makkelijker gezegd is dan gedaan. Maar wij weten ook dat als het je wel lukt zo’n open cultuur te creëren, het je veel brengt. New Heroes helpt daarbij. Met de onlinetrainingen ‘Aandachtig luisteren’ bijvoorbeeld, of ‘Open vragen’ leer je wat er nodig is om echt goede gesprekken te voeren: aandacht, veiligheid, wederzijds respect en oprechte interesse.

Door objectief ervaringen te delen over de onderlinge interactie leren leidinggevenden en medewerkers hoe ze elkaar beter kunnen begrijpen. Zo worden lastige zaken makkelijker bespreekbaar, en de cultuur veiliger. En dat zijn de basisvoorwaarden voor een lager ziekteverzuim, gemotiveerdere werknemers, minder kosten en meer rendement!